Stanko Bendarević iz Donje Crkvine kod Šamca, prvi je i jedini uzgajivač divljeg zeca u Republici Srpskoj. Uzgoj divljači nije nimalo lak, ali se isplati- zečevi iz Stankovog uzgajališta nastanjuju gotova sva lovišta u Republici Srpskoj.

Stanko Bendarević je prvi otkrio “u kom grmu leži zec”! Kao strastven lovac i ljubitelj prirode, prije deset godina odlučio se na pionirski poduhvat uzgoja divljeg zeca u kavezu.

- Tada nisam ništa znao o uzgoju divljeg zeca, nabavio sam nekoliko parova u Istri, napravio kaveze. Mislio sam da neće biti problema, ali sam se prevario - priča Stanko i dodaje da nema nikakve literature o uzgoju, da su informacije do kojih je tada dolazio bile nepotpune, pa i netačne. Danak neznanju ubrzo je platio, kaže, i svi zečevi su uginuli.

Ponovo ih je nabavio, ali sada je ozbiljnije pristupio poslu. Ubrzo je u farmi imao oko 200 mužjaka, ženki i zečića. Sve do poplava u maju 2014. godine.

- Poplava mi je odnijela 186 komada. Svi su podavljeni, kavezi su ostali prazni, kao da nikad ništa tu nije bilo. Bilo je sablasno - kaže Stanko i dodaje da su mu prijatelji i tada priskočili u pomoć i da je ponovo krenuo od nule.

Bendarević je nakon poplava obnovio farmu i uselio nove zečje parove. Danas ima matično jato sa 45 porodica. Kavezi su smješteni u prirodnom ambijentu, a kontakt s njima je strogo ograničen i svodi se samo na period hranjenja. Za ishranu koristi specijalnu smjesu biljne hrane obogaćene vitaminima i mineralima.

- Na farmi supruga i ja dnevno provedemo najviše jedan sat - kaže Stanko i dodaje da su zečevima najvažniji mir i tišina. Ali ono za čime zec najviše čezne, kaže, jeste sloboda.

Bez obzira na to što je rođen u kavezu, divlji zec ostaje divljač po svom temperamentu. Osim toga, za razliku od svog daljeg srodnika – kunića, ženka divljeg zeca na svijet donese četiri puta godišnje po jedno ili dvoje mladih.

- Prema nekim statistikama, u prirodi, po jednom okotu to je prosječno jedan i po zečić - kaže Stanko i dodaje da je u kaveznom uzgoju to jedan ili dva zečića, s tim da i ovdje, kao i u prirodi bude ugibanja mladih.

Zečevi iz ovog uzgajališta naseljavaju gotovo sva lovišta u Republici Srpskoj, od Hercegovine do Posavine i Semberije, od sarajevsko-romanijske regije do Krajine. Na taj način, u lovištima se povećava broj ove plemenite divljači i normalizuje narušena prirodna ravnoteža, nastala povećanjem broja predatora.

- Imam ugovor sa Lovačkim savezom RS da im godišnje isporučim između 250 i 300 jedinki sposobnih za samostalan život u prirodi - kaže Stanko i ističe da zahvaljujući tom prihodu opstaje u ovom poslu.

Najbolji period za puštanje zeca u šumu su ljetni mjeseci, kaže, budući da tada ima najviše zelenila i zec može da pronađe prirodan zaklon, a može i da nastavi reprodukciju.

Briga o zečevima ne bi trebalo da prestane puštanjem na slobodu, smatra ovaj uzgajivač, a lovačkim udruženjima sugeriše da kontrolišu broj predatora i da brinu u dodatnoj hrani za zeca zimi.

- Uzgoj divljeg zeca je veoma zahtjevan i težak posao, ali se, kaže Bendarević, isplati. Smatra da je potreba lovišta za ovom divljači daleko veća, nego što on može da obezbijedi, te je, kaže, uvijek spreman za pomoć i savjet onima koji bi željeli da se oprobaju u uzgoju. Brojni su faktori koji utiču na nestajanje divljeg zeca, a ljubav i istrajnost u uzgoju podmlatka, najbolji su način da se zec vrati u šumu - zaključuje Bendarević.

M. L.