Prijevremeni izbori za predsjednika Republike Srpske biće održani 23. novembra, a naredne godine u oktobru na dnevnom redu su novi opšti izbori na kojima će se ponovo birati prvi čovjek Republike Srpske, ali i poslanici na nivou Srpske i BiH te član Predsjedništva BiH. Najvažnije pitanje je da li opozicija u Srpskoj ima dovoljno daha, duha, materijala i para za obje ove trke ili nema ni za jednu?

Nakon što je visoki predstavnik Kristijan Šmit zabranio finansiranje SNSD-u i Ujedinjenoj Srpskoj, Narodna skupština je u maju ove godine usvojila Prijedlog zakona o finansiranju političkih organizacija kojim se ukida finansiranje iz budžeta svih političkih stranaka. Stranke opozicije su na taj način bukvalno svedene na finansijski minimum.

U takvim uslovima svaka kampanja je preskupa, a opozicija u narednih godinu dana mora da vodi najmanje dvije: ovu u novembru i onu narednog oktobra. Vlast predvođena SNSD-om i dalje ima velike resurse zahvaljujući javnim preduzećima i obje će bitke biti finansijski neravnopravne. Kada se u obzir uzme i to da je SDS-u blokiran račun i da je podrška PDP-a zajedničkom kandidatu opozicije Branku Blanuši i dalje neizvjesna, pitanje je da li opozicija može bilo šta da uradi na novembarskim prijevremenim izborima.

Lider „ReStarta“ Stefan Blagić kaže za MojuHercegovinu da je pred opozicijom izuzetno težak zahtjev s obzirom na ograničenu kasu koja je u njihovim rukama. On podsjeća da su svim strankama ukinute finansije i dodaje da to nije podjednako pogodilo i partije na vlasti i one u opoziciji.

- Vlast i dalje može da izvlači pare iz javnih preduzeća. Biće veoma zahtjevno organizovati dva puta izbore u tako kratkom roku. Opozicija mora dati sto odsto od sebe da bi nešto napravili u novembru. Pogotovo moraju da daju sve od sebe ako žele da spriječe izbornu krađu. Bez toga su njihove šanse veoma male. Na isključujem mogućnost da izbori u novembru zbog toga budu u smanjenom kapacitetu, jer su opšti izbori sljedeće godine suštinski daleko bitniji od ovih koji dolaze - kazao je Blagić.

Novinar Vladimir Kovačević kaže da je najveći problem opozicije u ovom trenutku – neorganizovanost. To se, dodaje on, najviše odnosi na SDS koji na prijevremene izbore izlazi bez predsjednika stranke.

- Kompletna opozicija u Republici Srpskoj nema ni taktičke, ni finansijske moći da izgura nijedne izbore u narednih godinu dana. Za to su krivi oni. Ni na jednim prethodnim izborima nikada nisu uspjeli da odbrane glasove. Oni žele da budu vlast, a ne umiju da spriječe krađu glasova. Nije bitno šta mislimo o Drašku Stanivukoviću kao političaru – jasno je šta o njemu mislimo – ali on i njegovi vojnici svaki glas brane kao da im je posljednji - dodao je Kovačević u razgovoru za naš portal.

Prijedlogom zakona o finansiranju političkih organizacija navedeno je da politička organizacija može da se finansira iz članarina, dobrovoljnih priloga pravnih i fizičkih lica, izdavačke djelatnosti, prodaje propagandnog materijala i organizovanja svojih manifestacija, prihoda od imovine u vlasništvu političke organizacije i dobiti privrednog društva koje je u vlasništvu političke organizacije.

- Dobrovoljnim prilozima smatraju se povremene ili redovne uplate kojima fizička ili pravna lica dobrovoljno daju finansijska sredstva političkoj organizaciji u iznosu većem od iznosa članarine, kao i pružanje usluga ili davanje proizvoda političkoj organizaciji bez naplate - navodi se u tekstu ovog zakona.

Zakon propisuje da fizička i pravna lica dobrovoljne priloge daju jednokratno ili više puta tokom kalendarske godine, a uplaćuju se na transakcioni račun centrale političke organizacije. Ukupan iznos dobrovoljnih priloga fizičkog lica jednoj političkoj organizaciji ne može prelaziti iznos od 20.000 KM godišnje. Ukupan iznos dobrovoljnih priloga pravnog lica jednoj političkoj organizaciji ne može prelaziti iznos od 100.000 KM u kalendarskoj godini.

Novinar Vladimir Šušak kaže za MojuHercegovinu da su finansijska ograničenja na snazi i dodaje da će to opoziciji predstavljati veliki kamen oko vrata i na izborima u novembru i na izborima naredne godine u oktobru. On kaže da je veliko pitanje kako će opozicija obezbijediti pare za izbornu kampanju.

- SDS je u blagoj prednosti, jer ima najbolju infrastrukturu i može to da iskoristi. Treba da se pojavi i novi politički pokret koji bi trebao da ima finansijsku podršku donatora i tajkuna, pa je pitanje šta će se desiti na kraju. Male stranke će se oslanjati na velike i u tom prostoru će tražiti svoju šansu - kazao je Šušak.

Član Glavnog odbora SDS-a Aleksandra Pandurević kaže da opozicija ima dovoljno materijala da sruši vlast već u novembru. Ona tvrdi da za to nisu potrebne neke velike pare i dodaje da je afera toliko da su one same po sebi dovoljne da režim padne.

- Materijala ne da imamo, nego nam ga nenarodni režim daje sve više i više. Ne treba veći materijal od Slovenije koja vodi istragu o tri milijarde evra koje su došle u ovu zemlju. To je 21.000 maraka po četvoročlanoj porodici. Ukrali su nam sasvim solidan automobil. Ako to nisu dovoljni razlozi da građani kažu zbogom ovoj vlasti, onda ne znam šta jeste - rekla je Pandurević za naš portal.

Za te tri milijarde evra, dodaje ona, mogli smo da asfaltiramo sve puteve. Ona podsjeća i na 724 miliona maraka koje su od početka godine isplaćene ili treba da budu isplaćene Viaduktu, Rašidu Serdarovu i Slovencima.

- Oni, naravno, mogu kupovati glasove. Opozicija nema novca. Bar SDS nema novca. Oni mogu kupovati, ali ne mogu kupiti sve. Ako nekome ukradete 21.000, a kupite ga za 100 KM, onda nemam riječi. Ljubiša Petrović je postao gradonačelnik Bijeljine u kampanji koja ga je koštala 20.000 KM. Sljedeće izbore je dobio bez ijednog plakata i bez ijedne potrošene marke. Nasuprot njega bili su milioni. Do određene mjere može da se kupi, ali ne može sve - istakla je Pandurević.

mojahercegovina.com